Đại Từ Nghi Vấn trong tiếng Trung

 ĐẠI TỪ NGHI VẤN 疑问代词 yí wèn dài cí  

   Đại từ Nghi vấn: là từ dùng để thay thế người, sự vật, vấn đề chưa xác định, thường dùng trong câu hỏi:

   Các đại từ nghi vấn thường gặp: (谁, 哪, 哪儿, 哪里,什么, 怎么, 怎么样, 怎能, 怎的, 几, 几时, 多少, 若干，为何, 为什么, 何, 如何, 啥, 为啥, 咋).

   谁[shuí, shéi ]: ai: (có thể ở mọi vị trí trong câu, tuỳ theo ngữ cảnh).

她是谁 - Tā shì shuí  - cô ấy là ai?   谁是她 - shuí shì tā - ai là cô ấy？

   谁[shuí, shéi ] còn có thể dùng theo cách hô ứng: ai............đó (ấy) khi này là một câu nói, không hỏi:

谁有车谁去 - Shuí yǒu chē, shuí qù - người nào có xe người đó đi.

    哪[nă]: nào: （có thể dùng để hỏi người hoặc vật, hoặc sự vật).

哪(一)天你去 - Nǎ (yī) tiān nǐ qù - hôm nào bạn đi？         

哪 (一) 位是你的经理 –  (nǎ yī ) wèishì nǐ de  jīng lǐ de -  người nào là giám đốc của bạn?

    哪[nă] cũng có thể dùng theo cách hô ứng: nào............đó (ấy) khi này là một câu nói, không hỏi:

妈妈喜欢那个我就买哪个 - māma xǐ huan nǎ gè wǒ jiù mǎi nǎ gè - mẹ thích cái nào thì con mua cái đó!

   哪儿= (哪里) [năr, nǎlǐ ]: đâu, ở đâu, chỗ nào... ...(thường dùng để hỏi về nơi chốn).

联谊中心 在哪儿? Lián yì zhōng xīn zài nǎr – trung tâm “ Hoa Ngữ Những Người Bạn“ ở đâu?

(联谊中心 tên riêng của trung tâm “Hoa Ngữ Những Người Bạn”).

你想去哪儿 - nǐ xiǎng qù nǎr - bạn muốn đi đâu?

   哪儿[năr cũng có thể dùng theo cách hô ứng: đâu............đó (ấy) khi này là một câu nói, không hỏi]:

哪儿有好机会我就到哪儿 - Nǎr yǒu hǎo jī huì  wǒ jiù dào nǎr - ở đâu có cơ hội tốt tôi tới đó.

只要我妈喜欢去哪儿玩，我就陪她去哪儿 - zhǐ yào wǒ mā xǐ huan qù nǎr wán, wǒ jiù péi tāqù nǎr  - chỉ cần mẹ tôi thích đi đâu chơi, tôi sẽ đưa mẹ tôi  tới đó .

    Chú ý:  哪 (là từ chỉ về người, vật, hoặc sự việc),  哪儿 (là từ chỉ về nơi chốn). Cách phát âm phải có khác biệt rất lớn, nếu không người nghe sẽ nghe lầm ý người nói.

    Trong trường hợp bạn phát âm không chuẩn, hoặc không biết uốn lưỡi âm  哪儿 “năr” thì bạn đều có thể đổi sang từ哪里 “nǎlǐ”，nhớ kỹ trong mọi trường hợp đều có thể đổi, bởi vì 2 từ đó nghĩa giống nhau. Có điều cách tốt nhất vẫn là nên học cách phát âm uốn lưỡi, vì không phải chữ nào cũng có thể đổi .

    Vd:一点 - yīdiǎn - một giờ,        一点儿 - yīdiǎnr  - một tí（hai từ đó phải phân biệt âm, không có từ để đổi）. Trong tiếng Trung có rất nhiều từ như vậy, không có từ khác để đổi, các bạn có thể tham khảo trong phần ngữ pháp tiếp theo trong phần 13: học âm uốn lưỡi của cuốn sách này.

    什么[shénme]: gì, cái gì, nào (đứng trước danh từ, đứng sau động từ).

你在写什么？Anh đang viết  gì? Nǐ zài xiě  shénme ?

他有什么书 - tā yǒu shén me shū - anh ta có sách gì?

     Từ 什么 [shénme] có khi có cách dùng giống như từ nǎ, 哪 hoặc哪儿nǎr,  tuỳ theo ngữ cảnh mà thay đổi.

 哪儿个地方nǎr gè dì fāng - chỗ nào = 什么地方 – shén me dì fāng ？

哪个人- nǎ gè rén – người nào = 什么人shén me rén ？

      什么[shénme] cũng có thể dùng theo cách hô ứng: gì............đó (ấy) khi này là một câu nói, không hỏi:

儿子喜欢吃什么，我就买什么 - érzi xǐ huan chī shén me,wǒ jiù mǎi shén me - con trai  thích ăn gì thì tôi mua cái đó.

什么地方好玩，我们就去什么地方 - shén me dì fāng hǎo wán, wǒ men jiù qù shénme dì fāng - chỗ nào chơi vui thì chúng ta đi chỗ đó chơi.

    怎么[zĕnme]: thế nào, tại sao, vì sao: (đứng trước động từ), không đứng cuối câu

这个字怎么写 - zhègèzì zěnme xiě - cái chữ này viết thế nào?

            

      Khi “zĕnme” mang nghĩa là: (vì sao, tại sao) trong một câu hỏi thì nó có thể thay thế bằng từ “为什么” wèishénme . Hãy xem các ví dụ dưới đây:

-    Tại sao bạn đến muộn:？为什么你来晚 – wèi shénme nǐ láiwǎn = 你怎么来晚 – nǐ

zěnme láiwǎn?

-   Tại sao bạn không nói với tôi -为什么你不告诉我wèishén me nǐ bù gàosù wǒ  = 你怎么不告诉我 - nǐzěn me bùgàosù wǒ ?

  

     Nếu là một câu hỏi mang nghĩa là “vì sao, tại sao” khi đó đều có thể dùng 为什么, hoặc 怎么, nhưng nếu đó là một câu phản vấn thì chỉ có thể dùng怎么:

-    Tôi làm sao mà biết anh ta đến hay không – 我怎么知道他来不来？wǒ zěnme zhīdao tā lái bùlái (câu này không thể thay bằng为什么).

-   Nó làm sao mà ăn hết chỗ đồ ăn này? 他怎么吃完这些菜 - tāzěnme chīwán zhèxiē cài

( câu này cũng không thể thay bằng từ为什么 ).

      Nhìn chung ta có thể hiểu như sau:

     Từ 为什么 chỉ có thể dùng trong câu hỏi, từ 怎么 có thể dùng trong câu hỏi, cũng có thể dùng trong câu phản vấn. Nếu bạn muốn hiểu thêm câu phản vấn thì có thể vào mục “ câu phản vấn” trong cuốn sách này phần thứ 39.

     Từ 怎么 ngoài những cách dùng như trên, nó còn có thể thay thế cho từ 怎么样 trong  trường hợp sau:

  - Nếu hỏi về cách thức, phương pháp làm  việc gì đó thì có thể dùng怎么hoặc怎么样.

 Xin hỏi tới Trung tâm “Hoa Ngữ Những Người Bạn” đi như thế nào 请问,去“联谊中心”怎么走qǐngwèn, qùliányìzhōngxīn zěnmezǒu ？ = 请问,去“联谊中心”怎么样走qǐngwèn qùliányìzhōngxīn zěnmeyàngzǒu ？

Cái điện thoại này dùng như thế nào 这个电话怎么用Zhègè diànhuà zěnmeyòng  =  这个电话怎么样用zhègè diànhuà zěnmeyàng yòng .

    Ngoài  hỏi về cách thức ra thì đều không thể thay 怎么 bằng 怎么样. Hãy xem thêm một số ví dụ dưới đây:

-   Hỏi về nguyên nhân: Tại sao bạn đến muộn你怎么来晚 – nǐ zěnme láiwǎn? ( câu này không thay bằng từ怎么样 được nhưng có thể thay bằng từ为什么 ).

-    Hỏi biểu thị sự ngạc nhiên: Gì vậy, bạn lại có việc không đến 怎么？你又有事不来（câu này không thể thay bằng từ nào cả）.

-         Biểu thị phản vấn: Nó làm sao mà ăn hết chỗ đồ ăn này? 他怎么吃完这些菜 – tāzěnme

chīwán zhèxiēcài (câu này cũng không thể thay bằng từ nào cả).

    怎么样[zěnmeyàng ]: như thế nào, tại sao vì sao (đứng trước động từ), có thể ở cuối câu.

-    Nếu hỏi về tính chất tình huống thì chỉ dùng 怎么样 ( đứng cuối câu).

 你爸身体怎么样了- nǐ bà shēntǐ zěnmeyàng le - sức khoẻ ba bạn như thế nào rồi?

 -     Nếu hỏi ý kiến người khác thì  dùng 怎么样( đứng cuối câu), khi  này có thể thay bằng từ 行吗xíngma ，好吗hǎoma .

我们骑摩托车上课，怎么样Wǒmen qí mótuōchē qù shàngkè , zěnmeyàng - chúng mình đi xe máy đi học, được không = 我们骑摩托车上课, 行吗 (好吗)?  Wǒmen qímótuō chē qù shàngkè, xíngma (hǎoma ).

     怎能 [zěn néng]: sao có thể (đứng trước động từ) .

他怎能过那边去 – tā zěnnéng guò nà biān qù – anh ta làm sao mà qua bên đó được chứ!

   怎的 [zěn de]: sao, thế nào, ra sao, như thế nào = 怎么样

   怎么着 [zěn me zhe]: thế nào, dù thế nào, làm gì =怎么

   几时[jǐ shí]: khi nào                                                    =        什么时候

   如何 [rú hé]: như thế nào,  làm sao,  thế nào,  ra sao = 怎么样

   啥 [shá]: cái gì (giống什么, nhưng thường chỉ để hỏi sau động từ, cuối câu这次又要啥                          =    什么       

为啥 [wèi shá]: vì sao,  vì cái gì, tại sao           =     怎么样

咋 [zǎ]: sao, thế nào                           =     怎么样

   几[jǐ ]: mấy, vài, một số ( thường biểu thị con số dưới 10). Khi mang nghĩa là vài, một số thì có thể thay bằng từ  一些yīxiē, thường dùng để hỏi, nhưng cũng có thể dùng  trong câu nói ước lượng (khẳng định). Văn nói thì ta dựa vào ngữ cảnh, văn viết thì dựa vào dấu câu, nếu có dấu hỏi cuối câu thì là câu hỏi, nếu không có dấu hỏi thì là câu ước lượng ：

  Tôi có mấy người bạn我有几个朋友wǒ yǒu jǐgè péng you  =  我有一些朋友wǒ yǒu yīxiē péng you  .   Nhưng nếu thuộc về câu hỏi thì không thể thay bằng一些yīxiē:

  Thằng bé đó mấy tuổi rồi? 那个小男孩几岁了nàgè xiǎonán hái jǐsuì le ?

   Khi biểu thị một con số cũng không thể thay bằng一些yīxiē:

 Nó mười mấy tuổi rồi – 他十几岁了- Tā shíjǐ suì le.

  多少 [duōshao]: bao nhiêu: (thường biểu thị con số trên mười, nhiều) thường dùng để hỏi, nhưng cũng có thể dùng  trong câu nói ước lượng (khẳng định). Văn nói thì ta dựa vào ngữ cảnh, văn viết thì dựa vào dấu câu, nếu có dấu hỏi cuối câu thì là câu hỏi, nếu không có dấu hỏi thì là câu ước lượng :

    Anh ấy bao nhiêu tuổi  rồi -  他多少岁了- tā duō shao suì le ?

Trường học này có bao nhiêu học sinh - 这所学校有多少学生 - Zhè suǒ xuéxiào yǒu duōshao xuésheng ?

 

我跟他说了不知道多少次了 - wǒ gēn tā shuō le bù zhīdao duōshao cì le - tôi đã nói với nó không biết bao nhiêu lần rồi !

   多少cũng có thể dùng theo cách hô ứng: bao nhiêu............bấy nhiêu, khi này là một câu nói, không hỏi.

Đừng khách sáo, muốn ăn bao nhiêu thì ăn bấy nhiêu - 别客气想吃多少就吃多少  - biékèqì , xiǎng chī duōshao jiù chī duōshao .

  若干[ruògān ] bao nhiêu, một số ( nhìn chung nó có cách dùng giống hệt như từ 多少. Chỉ là 多少 hay dùng trong văn nói, 若干lại hay dùng trong văn viết, vì vậy bạn ít khi nghe thấy người khác nói):

你们之间存在若干问题 - nǐmen zhījiān cúnzài ruògān wèntí - giữa các bạn tồn tại 1 số vấn đề.

你们公司若干问题要解决 - nǐmen gōngsī ruògān wèntí yào jiějué -công ty các bạn, bao nhiêu vấn đề cần giải quyết?

CHUYEÂN MOÂN ÑAØO TAÏO:Caên baûn-nghe noùi-ñoïc-vieát-ngữ pháp-naâng cao

-Nhaän daïy keøm taïi nhaø-daïy ñaùnh chöõ Hoa (moät thaùng ñaùnh ñöôïc moïi chöõ Hoa, ba thaùng coù theå giao tieáp).

-Luyeän thi HSK bằng cấp quốc tế đủ mọi trình độ tại Bình Dương ( cấp độ 1- 6)

-Hoïc giôø naøo trong ngaøy cuõng ñöôïc (coù theå chia ñoåi ca ngaøy hoaëc ñeâm)

-Phöông phaùp giaûng daïy môùi nhaát, ñoäi nguõ giaùo vieân treû, naêng ñoäng (Hoa-Vieät-Nam-Trung-Baéc) ñaûm baûo coù vieäc laøm sau moät khoùa hoïc vôùi Trung Taâm

-Trung taâm ngoaïi ngöõ duy nhaát coù hoïc boång

-Trung taâm ngoaïi ngöõ duy nhaát ñöôïc hoïc töï do

-Trung taâm ngoaïi ngöõ duy nhaát coù ñuû moïi trình ñoä(töø baøi 1ñeán baøi 100)

-Trung taâm ngoaïi ngöõ coù trình ñoä ngöõ phaùp toát nhaát                                

-Trung taâm ngoaïi ngöõ duy nhaát khoâng bao giôø tan lôùp

       ÑC 1:40M/6-TOÅ 6-KDC 434-BÌNH ÑAÙNG-BÌNH HOØA-THUAÄN AN-BÌNH DÖÔNG

      ÑC2 :E4/6-KDC THUAÄN GIAO-AÁP BÌNH THUAÄN 2-THUAÄN GIAO-THUAÄN AN-BD

      ÑC3: 63-ĐƯỜNG D1-TỔ 31-KP. THỐNG NHẤT-PHƯỜNG DĨ AN-BÌNH DƯƠNG

      ĐC4:Ô7A-DC9-ĐƯỜNG D.16-KDC VIETSING-THUẬN AN-BÌNH DƯƠNG

     

       C. Ngọc: 0969 794 406 – 0986 794 406 zalo/facebook

                                       Website: tienghoabinhduong.vn

GOOGLE MAP: HOA NGỮ NHỮNG NGƯỜI BẠN ( 1-4) -  youtube: HOA NGỮ NHỮNG NGƯỜI BẠN (video